تأثیر مداخله آموزشی مبتنی بر سازه‌های الگوی اعتقاد بهداشتی بر انجام پاپ اسمیر در شهر یزد

زمینه و هدف: سرطان دهانه رحم، دومین سرطان شایع در زنان می‫باشد و علیرغم قابل پیشگیری بودن آن، سالانه در دنیا تعداد زیادی از زنان در اثر ابتلا به آن جان خود را از دست می‫دهند. این مطالعه با هدف تعیین تأثیر مداخله آموزشی مبتنی بر الگوی اعتقاد بهداشتی بر انجام پاپ اسمیر در زنان شهر یزد انجام گرفت. روش کار: پژوهش حاضر، یک مطالعه نیمه تجربی بود که در سال 93 روی 87 زن ازدواج کرده مراجعه کننده به مراکز بهداشتی درمانی شهر یزد انجام شد. نمونه گیری به روش خوشه ای چند مرحله‌ای بود که طی آن، چهار مرکز از بین مراکز بهداشتی درمانی شهر یزد انتخاب و در دو گروه آزمون و کنترل قرار گرفتند. از یک پرسشنامه محقق ساخته جهت جمع آوری داده ها استفاده شد. دو جلسه آموزشی به روش سخنرانی و بحث گروهی در مورد سرطان دهانه رحم، عواقب جدی بیماری، نحوه انجام پاپ اسمیر و منافع آن، اجرا شد. هر دو گروه قبل و دو ماه پس از مداخله، مورد بررسی قرار گرفتند. داده ها با استفاده از نرم افزار SPSS-20 و آزمون‫های آماری توصیفی، تی مستقل و تی زوجی تجزیه و تحلیل شدند. یافته ها: براساس نتایج، قبل از مداخله تفاوت معناداری در میانگین نمره سازه های الگوی اعتقاد بهداشتی، در گروه آزمون و کنترل وجود نداشت. پس از مداخله، میانگین نمره حساسیت درک شده (0/001<p)، شدت درک شده (0/001<p)، راهنما برای عمل (0/002=p) و آگاهی (0/008=p) در گروه آزمون نسبت به قبل افزایش یافت، در حالی که نمره موانع درک شده، کاهش معنی‫داری را نشان داد (0/001<p). در رابطه با رفتار شرکت کنندگان، 63/8 درصد (30 نفر) از افراد گروه آزمون پس از مداخله، تست پاپ اسمیر انجام دادند در حالی که این میزان در گروه کنترل، فقط 2/8 درصد (1 نفر) بود (0/05<p). نتیجه‌گیری: نتایج مطالعه، کارایی الگوی اعتقاد بهداشتی را در انجام پاپ اسمیر در زنان شهر یزد نشان داد. لذا طراحی و اجرای مداخلات آموزشی براساس این الگو منجر به بهبود عملکرد زنان در انجام پاپ اسمیر می‫گردد.